ျမန္မာႏွင့္
အင္ဒီနီး႐ွား အစုိးရတို႔သည္ ႏွစ္ႏိုင္ငံကုန္သြယ္ေရးကို ၂၀၁၆ ခုႏွစ္တြင္
ကုန္သြယ္မႈ တန္ဖုိး အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁ ဘီလီယံအထိ တုိးျမွင့္ရန္
သေဘာတူလိုက္ေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
အင္ဒုိနီးရွား ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး မစၥတာ မာတီနာ တာလီဂါ၀ါႏွင့္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဦးဝဏၰေမာင္လြင္တို႔ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ ဂ်ကာတာၿမိဳ႕တြင္ ယမန္ေန႔က ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးပြဲ၌ ယင္းသို႔ သေဘာတူျခင္းျဖစ္သည္ဟု အင္ဒိုနီးရွား အေျခစိုက္ အန္တာရာ (ANTARA) သတင္းဌာနက ေဖာ္ျပသည္။
“က်ေနာ္တုိ႔ လာမယ့္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္မွာ ကုန္သြယ္မႈ တန္ဖုိး အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁ ဘီလီယံအထိ ေရာက္ေအာင္ ရည္ရြယ္လုပ္ေဆာင္ၾကဖုိ႔ သေဘာတူလုိက္ၾကတာ” ဟု ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး မစၥတာ မာတီနာ တာလီဂါ၀ါက ေျပာထားသည္။
ျမန္မာ – အင္ဒုိနီးရွား ႏွစ္ႏုိင္ငံပူးတြဲ ေကာ္မရွင္ အစည္းအေ၀းအတြင္း ကုန္သြယ္မႈတန္ဖုိး တုိးျမွင့္ေရး ကိစၥကို သေဘာတူညီခဲ့ၾကၿပီး ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ တုိ႔ကုိလည္း အရွိန္ျမွင့္ ေဆာင္ရြက္ၾကရန္လည္း သေဘာတူခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာအစုိးရက အေပါင္းလကၡဏာ ေဆာင္သည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ား လုပ္ေဆာင္လာၿပီး ျမန္မာ စစ္အာဏာရွင္ေဟာင္းမ်ားက စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးအတြက္ ႏုိးထလာသည္ကုိ အင္ဒုိနီးရွားအေနျဖင့္ အေကာင္းဘက္မွ ႐ႈျမင္ေၾကာင္း မစၥတာ မာတီနာ တာလီဂါ၀ါက ေျပာသည္ဟု သိရိွရသည္။
ျမန္မာႏွင့္ အင္ဒိုနီးရွား ႏွစ္ႏုိင္ငံ ကုန္သြယ္မႈတန္ဖုိးသည္ ယခင္က အေမရိကန္ ေဒၚလာ သန္းေပါင္း ၄၃၀ ရွိခဲ့ရာမွ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္က အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄၆၅ သန္းအထိ ရွိလာၿပီး ၇.၉၈ ရာခိုင္ႏႈန္း တုိးျမင့္လာခဲ့သည္။
ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္သည္ အဆုိပါ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး၊ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး ကိစၥမ်ားကို အင္ဒုိနီးရွား ႏိုင္ငံျခားေရး မစၥတာ မာတီနာ တာလီဂါ၀ါႏွင့္ ေဆြးေႏြးခဲ့ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
“က်ေနာ္တုိ႔က စုိက္ပ်ိဳးေရး၊ နည္းပညာ က႑ေတြမွာ ပူးေပါင္ေဆာင္ရြက္ေရးကို တုိးတက္လုိပါတယ္။ ထပ္ၿပီး ေျပာရရင္ ႏုိင္ငံတ၀န္း ရာဇ၀တ္မႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရးနဲ႔ လူ႔စြမ္းအား အရင္းအျမစ္ တုိးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈေတြလည္း ပါပါတယ္” ဟု ဝန္ႀကီး ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္က အန္တာရာ သတင္းဌာနကို ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ အင္ဒုိနီးရွား သံတမန္ ဆက္ဆံေရးသည္ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၇ ရက္ ေန႔မွ စတင္ခဲ့ၿပီး ၁၉၉၇ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအား အာဆီယံအဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံ ျဖစ္လာေရးကိစၥတြင္လည္း အင္ဒုိနီးရွားက ျမန္မာကို ေထာက္ခံခဲ့သည္။
အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံမွ ျမန္မာသို႔ တင္ပို႔သည့္ ကုန္ပစၥည္းမ်ားမွာ စကၠဴႏွင့္ စကၠဴထြက္ကုန္၊ စားအုန္းဆီ၊ သံႏွင့္ သံမဏိ၊ ေဆးရြက္ႀကီးႏွင့္ ရာဘာတုိ႔ ပါ၀င္ေၾကာင္း၊ ဓာတ္ေျမၾသဇာ၊ ဘိလပ္ေျမႏွင့္ တျခားအင္ဒုိနီးရွား ထြက္ကုန္မ်ားကိုလည္း တင္သြင္းရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံက လုိလားေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အင္ဒုိနီးရွားသို႔ ပုိ႔ကုန္မ်ားတြင္ ေျပာင္းဖူး၊ သစ္၊ ေျမပဲ၊ ဆုိဒါ၊ ငါးႏွင့္ အသီးအရြက္မ်ား ပါ၀င္ေၾကာင္း သိရသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ဧၿပီလက အင္ဒုိနီးရွား သမၼတ မစၥတာ ယူဒုိယူႏုိ၏ ျမန္မာျပည္ခရီးစဥ္အတြင္း သေဘာတူညီခ်က္မ်ားတြင္ အင္ဒုိနီး႐ွားမွ ဓာတ္ေျမၾသဇာမ်ား ျမန္မာသုိ႔ တင္သြင္းရန္ႏွင့္ ျမန္မာ့ဆန္ကိုလည္း အင္ဒုိနီးရွားက ၀ယ္ယူမည္ဆုိသည့္ အခ်က္လည္းပါ၀င္သည္။ အင္ဒုိနီးရွားႏိုင္ငံက ျမန္မာ့ဆန္ တန္ခ်ိန္ ၃ သိန္းကို ၀ယ္ယူရန္ မွာၾကားထားၿပီး အနာဂတ္တြင္ အဆုိပါ ပမာဏထက္ ပိုမုိ ၀ယ္ယူရန္လည္း ေမွ်ာ္လင့္ထားသည္ဟု သိရသည္။
ထုိ႔အျပင္ အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံက ျမန္မာ့ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္က႑တြင္ ရင္ႏွီး ျမွဳပ္ႏွံရန္လည္း သေဘာတူခဲ့သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား လုပ္လာၿပီးေနာက္ပိုင္း ပြင့္လင္းစျပဳလာသည့္အတြက္ အင္ဒုိနီးရွားႏိုုင္ငံအပါအ၀ င္ အာဆီယံ ႏုိင္ငံမ်ားျဖစ္ေသာ ထုိင္း၊ မေလးရွားႏွင့္ စင္ကာပူႏုိင္ငံတုိ႔ႏွင့္လည္ း ကုန္သြယ္ေရးမ်ား တိုးျမွင့္လ်က္ရွိသည္။
ဧရာ၀တီ
ယခုႏွစ္ ဧၿပီလအတြင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္လည္ပတ္သည့္ အင္ဒိုနီးရွား သမၼတ ဆူဆီလို ဘန္ဘန္ ယူဒိုယူႏိုကို သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က လက္ခံေတြ႔ဆံုစဥ္ (ဓာတ္ပံု – Reuters)
အင္ဒုိနီးရွား ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး မစၥတာ မာတီနာ တာလီဂါ၀ါႏွင့္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဦးဝဏၰေမာင္လြင္တို႔ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ ဂ်ကာတာၿမိဳ႕တြင္ ယမန္ေန႔က ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးပြဲ၌ ယင္းသို႔ သေဘာတူျခင္းျဖစ္သည္ဟု အင္ဒိုနီးရွား အေျခစိုက္ အန္တာရာ (ANTARA) သတင္းဌာနက ေဖာ္ျပသည္။
“က်ေနာ္တုိ႔ လာမယ့္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္မွာ ကုန္သြယ္မႈ တန္ဖုိး အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁ ဘီလီယံအထိ ေရာက္ေအာင္ ရည္ရြယ္လုပ္ေဆာင္ၾကဖုိ႔ သေဘာတူလုိက္ၾကတာ” ဟု ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး မစၥတာ မာတီနာ တာလီဂါ၀ါက ေျပာထားသည္။
ျမန္မာ – အင္ဒုိနီးရွား ႏွစ္ႏုိင္ငံပူးတြဲ ေကာ္မရွင္ အစည္းအေ၀းအတြင္း ကုန္သြယ္မႈတန္ဖုိး တုိးျမွင့္ေရး ကိစၥကို သေဘာတူညီခဲ့ၾကၿပီး ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ တုိ႔ကုိလည္း အရွိန္ျမွင့္ ေဆာင္ရြက္ၾကရန္လည္း သေဘာတူခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာအစုိးရက အေပါင္းလကၡဏာ ေဆာင္သည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ား လုပ္ေဆာင္လာၿပီး ျမန္မာ စစ္အာဏာရွင္ေဟာင္းမ်ားက စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးအတြက္
ျမန္မာႏွင့္ အင္ဒိုနီးရွား ႏွစ္ႏုိင္ငံ ကုန္သြယ္မႈတန္ဖုိးသည္ ယခင္က အေမရိကန္ ေဒၚလာ သန္းေပါင္း ၄၃၀ ရွိခဲ့ရာမွ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္က အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄၆၅ သန္းအထိ ရွိလာၿပီး ၇.၉၈ ရာခိုင္ႏႈန္း တုိးျမင့္လာခဲ့သည္။
ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္သည္ အဆုိပါ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး၊ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး ကိစၥမ်ားကို အင္ဒုိနီးရွား ႏိုင္ငံျခားေရး မစၥတာ မာတီနာ တာလီဂါ၀ါႏွင့္ ေဆြးေႏြးခဲ့ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
“က်ေနာ္တုိ႔က စုိက္ပ်ိဳးေရး၊ နည္းပညာ က႑ေတြမွာ ပူးေပါင္ေဆာင္ရြက္ေရးကို တုိးတက္လုိပါတယ္။ ထပ္ၿပီး ေျပာရရင္ ႏုိင္ငံတ၀န္း ရာဇ၀တ္မႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရးနဲ႔ လူ႔စြမ္းအား အရင္းအျမစ္ တုိးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈေတြလည္း ပါပါတယ္” ဟု ဝန္ႀကီး ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္က အန္တာရာ သတင္းဌာနကို ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ အင္ဒုိနီးရွား သံတမန္ ဆက္ဆံေရးသည္ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၇ ရက္ ေန႔မွ စတင္ခဲ့ၿပီး ၁၉၉၇ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအား အာဆီယံအဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံ ျဖစ္လာေရးကိစၥတြင္လည္း အင္ဒုိနီးရွားက ျမန္မာကို ေထာက္ခံခဲ့သည္။
အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံမွ ျမန္မာသို႔ တင္ပို႔သည့္ ကုန္ပစၥည္းမ်ားမွာ စကၠဴႏွင့္ စကၠဴထြက္ကုန္၊ စားအုန္းဆီ၊ သံႏွင့္ သံမဏိ၊ ေဆးရြက္ႀကီးႏွင့္ ရာဘာတုိ႔ ပါ၀င္ေၾကာင္း၊ ဓာတ္ေျမၾသဇာ၊ ဘိလပ္ေျမႏွင့္ တျခားအင္ဒုိနီးရွား ထြက္ကုန္မ်ားကိုလည္း တင္သြင္းရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံက လုိလားေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အင္ဒုိနီးရွားသို႔ ပုိ႔ကုန္မ်ားတြင္ ေျပာင္းဖူး၊ သစ္၊ ေျမပဲ၊ ဆုိဒါ၊ ငါးႏွင့္ အသီးအရြက္မ်ား ပါ၀င္ေၾကာင္း သိရသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ဧၿပီလက အင္ဒုိနီးရွား သမၼတ မစၥတာ ယူဒုိယူႏုိ၏ ျမန္မာျပည္ခရီးစဥ္အတြင္း သေဘာတူညီခ်က္မ်ားတြင္ အင္ဒုိနီး႐ွားမွ ဓာတ္ေျမၾသဇာမ်ား ျမန္မာသုိ႔ တင္သြင္းရန္ႏွင့္ ျမန္မာ့ဆန္ကိုလည္း အင္ဒုိနီးရွားက ၀ယ္ယူမည္ဆုိသည့္ အခ်က္လည္းပါ၀င္သည္။ အင္ဒုိနီးရွားႏိုင္ငံက ျမန္မာ့ဆန္ တန္ခ်ိန္ ၃ သိန္းကို ၀ယ္ယူရန္ မွာၾကားထားၿပီး အနာဂတ္တြင္ အဆုိပါ ပမာဏထက္ ပိုမုိ ၀ယ္ယူရန္လည္း ေမွ်ာ္လင့္ထားသည္ဟု သိရသည္။
ထုိ႔အျပင္ အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံက ျမန္မာ့ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္က႑တြင္ ရင္ႏွီး ျမွဳပ္ႏွံရန္လည္း သေဘာတူခဲ့သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား လုပ္လာၿပီးေနာက္ပိုင္း ပြင့္လင္းစျပဳလာသည့္အတြက္ အင္ဒုိနီးရွားႏိုုင္ငံအပါအ၀
ဧရာ၀တီ
ယခုႏွစ္ ဧၿပီလအတြင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္လည္ပတ္သည့္ အင္ဒိုနီးရွား သမၼတ ဆူဆီလို ဘန္ဘန္ ယူဒိုယူႏိုကို သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က လက္ခံေတြ႔ဆံုစဥ္ (ဓာတ္ပံု – Reuters)