လုိင္စင္မ့ဲကားကုိ ဝစ္ေသာက္ ဟု ေခၚၾကသည္။
လုိင္စင္မ့ဲ၊ အဂၤလိပ္လုိ without licence ဟု ေခၚရာမွ အတုိေကာက္ ဝစ္ေသာက္က အသုံးတြင္ေနျခင္းျဖစ္ဖြယ္ရိ
လမ္းေပၚတြင္ ဝစ္ေသာက္မ်ား တဝူးဝူး တေဝါေဝါ ေန႔စဥ္ ေမာင္းေနၾကသည္ကုိ ေတြ႔ရလွ်င္ ထုိေဒသမွာ ကရင္ျပည္နယ္အတြင္းရိွ ၿမိဳ႕တၿမိဳ႕ ျဖစ္ဖြယ္ရိွသည္။ ၿပီးခ့ဲသည့္ ရက္ပုိင္းအတြင္းက ေတြ႔ရေသာ ဘားအံၿမိဳ႕လယ္ တေနရာ
လုိင္စင္မ့ဲ ဟူေသာေၾကာင့္ လုိင္စင္မရိွ။ သုိ႔ေသာ္လည္း လုိင္စင္ရိွေယာင္ေဆာင္ၿပီး ကားနံပတ္ျပား က်က်နန တပ္ဆင္ထားၾကသည္။
ဟုိနားဒီနား သြားလာျခင္းမွ ထုိင္းနယ္စပ္သုိ႔ ေဝးေဝးလံလံ သြားလာျခင္းအထိ အားကုိးရေသာ ဝစ္ေသာက္မ်ား ျဖစ္သည္။
တရားမဝင္ေသာ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ား ျဖစ္ေသာ္လည္း ဤေဒသ ခရီးသည္တုိ႔အတြက္ အသုံးတည့္၊ အဆင္ေျပလွသည္။
အဆင္မေျပဟု ညည္းတြားေနၾကသည္မွာ တရားဝင္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္လိုင္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
ၿမိဳ႕ေတာ္ဘားအံႏွင့္ အနီးတဝုိက္ ေက်းရြာမ်ားမွ ရာေထာင္ခ်ီေသာ ဝစ္ေသာက္မ်ားက ခရီးသည္ႏွင့္ပစၥည္းမ်ားကို လမ္းႀကိဳလမ္းၾကားမက်န္ ဝင္ေရာက္ ေကာက္ယူသျဖင့္ ေဖာက္သည္မ်ားမ်ားရၿပီး ဝင္ေငြလမ္းေျဖာင့္ေနၾကသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ေရရွည္တြင္ တရားဝင္မွတ္ပံုတင္ထားသည့္ ယာဥ္မ်ား လုပ္ငန္းရပ္ဆိုင္းထားရဖြယ္ရ
ဘားအံႏွင့္ၿမိဳင္ႀကီးငူေျပး
“တာဝန္ရိွသူေတြက ဘာမွမေျပာမဆိုဘဲ ဒီတိုင္းထားတယ္။ အခုဆိုရင္ တရားဝင္မွတ္ပံုတင္ထားတဲ့ ယာဥ္လိုင္းေတြက အလုပ္မျဖစ္ေတာ့ဘူး။ တခ်ိဳ႕ ကားေတြ နားထားရတယ္။ ရြာတိုင္းမွာ လိုင္းကားေတြနဲ႔ျဖစ္ကုန္ၿပီ
သူတို႔က ေမာင္းခ်င္သလိုေမာင္း၊ ခရီးသည္ေတြကို တင္ခ်င္သလိုတင္နဲ႔။ ဘယ္သူမွ သူတို႔ကိုေျပာမယ့္သူ မရိွဘူး” ဟု ညည္းျပသည္။
ဘားအံၿမိဳ႕မေစ်းႀကီးလမ္းတြင
“အရင္ကဆိုရင္ လုိင္စင္မ့ဲကားေတြကို ဖမ္းတာေတြရိွေတာ့ ဘားအံၿမိဳ႔လယ္ေကာင္မွာ ယာဥ္ေၾကာပိတ္တာေတြ အခုလို မျဖစ္ဘူး။
အခုဆိုရင္ ၂ ႏွစ္ ေက်ာ္သြားၿပီ၊ လိုင္စင္မဲ့ကားေတြ အေတာ္ေလးကို မ်ားလာတယ္။ ဘားအံက ယာဥ္ထိန္းရဲေတြလည္း မထိန္းႏိုင္ေတာ့ဘူး ဆိုေတာ့ ၿမိဳ႕ လယ္ေကာင္မွာ ေန႔တိုင္းဖရိုဖရဲနဲ႔” ဟု ဧရာဝတီသတင္းဌာနကိုေျပာသည္။
ဘားအံၿမိဳ႕ေပၚတြင္လည္း ဝစ္ေသာက္ အေရအတြက္က တရပ္ကြက္လွ်င္ အစီးေရ ၁ဝဝ နီးပါးခန္႔ရိွႏိုင္သည္ဟုလည္
“တၿမိဳ႕လံုး တနယ္လံုး ဒီလိုပဲ လုပ္ေနၾကတာပဲ။ လာဖမ္းရင္လည္းေပးလိုက္မယ္။ မဖမ္းခင္ေတာ့အမ်ား နည္းသူ မိုးခါးေရေသာက္ရမွာပဲ။ ကိုယ္တဦးထဲမဟုတ္ဘူးေလ” ဟု ေျဗာင္ေျပာျပသည္။
ကရင္ျပည္နယ္အပါအဝင္ တျခားေဒသမ်ားတြင္ သံုးေနၾကသည့္ ဂ်ပန္ တပတ္ရစ္ကားမ်ားကုိ ထိုင္းႏိုင္ငံ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕တြင္ တရားဝင္
ေရာင္းေနၾကသည္။
လက္ရိွအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းပိုင္းသ
ထုိကားမ်ားကုိ ကရင္ျပည္နယ္ျမဝတီၿမိဳ႕သို႔ သြင္းကာ နံပတ္အတု တပ္ၿပီး ေမာင္းျခင္းအားျဖင့္ ဝစ္ေသာက္မ်ား (လုိင္စင္မ့ဲ ကားမ်ား)
ေပၚေပါက္လာေလသည္။
ကားတစီး လုိင္စင္ယူၿပီး တရားဝင္ျဖစ္ေရးမွာ ေငြသိန္းငါးဆယ္မက အကုန္အက်ခံရမည္ ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဝစ္ေသာက္မ်ား ဝစ္ေသာက္ ဘဝက မတက္ႏုိင္ၾကေသးေခ်။
လုိင္စင္မ့ဲကားကုိ ေျဗာင္ေမာင္းၿပီး စီးပြားရွာႏုိင္ျခင္းမွာ လုိင္းဝင္ ထားေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္ဟု ကားဆရာတုိ႔က အေသးစိတ္ ရွင္းျပသည္။
မည္သုိ႔မည္ပုံ လုိင္းဝင္ရေၾကာင္း ဤေနရာတြင္ ေပၚတင္ ေရးျပ၍ ျဖစ္ႏုိင္၏ မျဖစ္ႏုိင္၏ အေတာ္ပင္ စဥ္းစားရမည္။ ေပၚတင္ ေရးပါက
ဗုိလ္ႀကီးေဟာင္း တေယာက္ မၾကာေသးခင္က ရရိွခ့ဲေသာ "ႏွစ္ေသာင္း သုိ႔မဟုတ္ သုံးလ" တန္ ရလဒ္ႏွင့္ ရင္ဆုိင္ရဖြယ္ ရိွသည္ ကုိလည္း ႏွလုံးသြင္းထားရသည္။
လတ္တေလာတြင္မူ ဝစ္ေသာက္မ်ားက ခရီးတုိ၊ ခရီးရွည္ကုိ ကုန္အျပည့္ ခရီးသည္အျပည့္ျဖင့္ တဒီးဒီး သြားလာလ်က္ ရိွသည္ကုိ ဘားအံႏွင့္ အနီးတ၀ုိက္တြင္ ေတြ႔ရမည္ျဖစ္သည္။
ဧရာ၀တီ
လုိင္စင္မ့ဲ၊ အဂၤလိပ္လုိ without licence ဟု ေခၚရာမွ အတုိေကာက္ ဝစ္ေသာက္က အသုံးတြင္ေနျခင္းျဖစ္ဖြယ္ရိ
လမ္းေပၚတြင္ ဝစ္ေသာက္မ်ား တဝူးဝူး တေဝါေဝါ ေန႔စဥ္ ေမာင္းေနၾကသည္ကုိ ေတြ႔ရလွ်င္ ထုိေဒသမွာ ကရင္ျပည္နယ္အတြင္းရိွ ၿမိဳ႕တၿမိဳ႕ ျဖစ္ဖြယ္ရိွသည္။ ၿပီးခ့ဲသည့္ ရက္ပုိင္းအတြင္းက ေတြ႔ရေသာ ဘားအံၿမိဳ႕လယ္ တေနရာ
လုိင္စင္မ့ဲ ဟူေသာေၾကာင့္ လုိင္စင္မရိွ။ သုိ႔ေသာ္လည္း လုိင္စင္ရိွေယာင္ေဆာင္ၿပီး ကားနံပတ္ျပား က်က်နန တပ္ဆင္ထားၾကသည္။
ဟုိနားဒီနား သြားလာျခင္းမွ ထုိင္းနယ္စပ္သုိ႔ ေဝးေဝးလံလံ သြားလာျခင္းအထိ အားကုိးရေသာ ဝစ္ေသာက္မ်ား ျဖစ္သည္။
တရားမဝင္ေသာ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ား ျဖစ္ေသာ္လည္း ဤေဒသ ခရီးသည္တုိ႔အတြက္ အသုံးတည့္၊ အဆင္ေျပလွသည္။
အဆင္မေျပဟု ညည္းတြားေနၾကသည္မွာ တရားဝင္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္လိုင္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
ၿမိဳ႕ေတာ္ဘားအံႏွင့္ အနီးတဝုိက္ ေက်းရြာမ်ားမွ ရာေထာင္ခ်ီေသာ ဝစ္ေသာက္မ်ားက ခရီးသည္ႏွင့္ပစၥည္းမ်ားကို လမ္းႀကိဳလမ္းၾကားမက်န္ ဝင္ေရာက္ ေကာက္ယူသျဖင့္ ေဖာက္သည္မ်ားမ်ားရၿပီး ဝင္ေငြလမ္းေျဖာင့္ေနၾကသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ေရရွည္တြင္ တရားဝင္မွတ္ပံုတင္ထားသည့္ ယာဥ္မ်ား လုပ္ငန္းရပ္ဆိုင္းထားရဖြယ္ရ
ဘားအံႏွင့္ၿမိဳင္ႀကီးငူေျပး
“တာဝန္ရိွသူေတြက ဘာမွမေျပာမဆိုဘဲ ဒီတိုင္းထားတယ္။ အခုဆိုရင္ တရားဝင္မွတ္ပံုတင္ထားတဲ့ ယာဥ္လိုင္းေတြက အလုပ္မျဖစ္ေတာ့ဘူး။ တခ်ိဳ႕ ကားေတြ နားထားရတယ္။ ရြာတိုင္းမွာ လိုင္းကားေတြနဲ႔ျဖစ္ကုန္ၿပီ
သူတို႔က ေမာင္းခ်င္သလိုေမာင္း၊ ခရီးသည္ေတြကို တင္ခ်င္သလိုတင္နဲ႔။ ဘယ္သူမွ သူတို႔ကိုေျပာမယ့္သူ မရိွဘူး” ဟု ညည္းျပသည္။
ဘားအံၿမိဳ႕မေစ်းႀကီးလမ္းတြင
“အရင္ကဆိုရင္ လုိင္စင္မ့ဲကားေတြကို ဖမ္းတာေတြရိွေတာ့ ဘားအံၿမိဳ႔လယ္ေကာင္မွာ ယာဥ္ေၾကာပိတ္တာေတြ အခုလို မျဖစ္ဘူး။
အခုဆိုရင္ ၂ ႏွစ္ ေက်ာ္သြားၿပီ၊ လိုင္စင္မဲ့ကားေတြ အေတာ္ေလးကို မ်ားလာတယ္။ ဘားအံက ယာဥ္ထိန္းရဲေတြလည္း မထိန္းႏိုင္ေတာ့ဘူး ဆိုေတာ့ ၿမိဳ႕ လယ္ေကာင္မွာ ေန႔တိုင္းဖရိုဖရဲနဲ႔” ဟု ဧရာဝတီသတင္းဌာနကိုေျပာသည္။
ဘားအံၿမိဳ႕ေပၚတြင္လည္း ဝစ္ေသာက္ အေရအတြက္က တရပ္ကြက္လွ်င္ အစီးေရ ၁ဝဝ နီးပါးခန္႔ရိွႏိုင္သည္ဟုလည္
“တၿမိဳ႕လံုး တနယ္လံုး ဒီလိုပဲ လုပ္ေနၾကတာပဲ။ လာဖမ္းရင္လည္းေပးလိုက္မယ္။ မဖမ္းခင္ေတာ့အမ်ား နည္းသူ မိုးခါးေရေသာက္ရမွာပဲ။ ကိုယ္တဦးထဲမဟုတ္ဘူးေလ” ဟု ေျဗာင္ေျပာျပသည္။
ကရင္ျပည္နယ္အပါအဝင္ တျခားေဒသမ်ားတြင္ သံုးေနၾကသည့္ ဂ်ပန္ တပတ္ရစ္ကားမ်ားကုိ ထိုင္းႏိုင္ငံ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕တြင္ တရားဝင္
ေရာင္းေနၾကသည္။
လက္ရိွအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းပိုင္းသ
ထုိကားမ်ားကုိ ကရင္ျပည္နယ္ျမဝတီၿမိဳ႕သို႔ သြင္းကာ နံပတ္အတု တပ္ၿပီး ေမာင္းျခင္းအားျဖင့္ ဝစ္ေသာက္မ်ား (လုိင္စင္မ့ဲ ကားမ်ား)
ေပၚေပါက္လာေလသည္။
ကားတစီး လုိင္စင္ယူၿပီး တရားဝင္ျဖစ္ေရးမွာ ေငြသိန္းငါးဆယ္မက အကုန္အက်ခံရမည္ ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဝစ္ေသာက္မ်ား ဝစ္ေသာက္ ဘဝက မတက္ႏုိင္ၾကေသးေခ်။
လုိင္စင္မ့ဲကားကုိ ေျဗာင္ေမာင္းၿပီး စီးပြားရွာႏုိင္ျခင္းမွာ လုိင္းဝင္ ထားေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္ဟု ကားဆရာတုိ႔က အေသးစိတ္ ရွင္းျပသည္။
မည္သုိ႔မည္ပုံ လုိင္းဝင္ရေၾကာင္း ဤေနရာတြင္ ေပၚတင္ ေရးျပ၍ ျဖစ္ႏုိင္၏ မျဖစ္ႏုိင္၏ အေတာ္ပင္ စဥ္းစားရမည္။ ေပၚတင္ ေရးပါက
ဗုိလ္ႀကီးေဟာင္း တေယာက္ မၾကာေသးခင္က ရရိွခ့ဲေသာ "ႏွစ္ေသာင္း သုိ႔မဟုတ္ သုံးလ" တန္ ရလဒ္ႏွင့္ ရင္ဆုိင္ရဖြယ္ ရိွသည္ ကုိလည္း ႏွလုံးသြင္းထားရသည္။
လတ္တေလာတြင္မူ ဝစ္ေသာက္မ်ားက ခရီးတုိ၊ ခရီးရွည္ကုိ ကုန္အျပည့္ ခရီးသည္အျပည့္ျဖင့္ တဒီးဒီး သြားလာလ်က္ ရိွသည္ကုိ ဘားအံႏွင့္ အနီးတ၀ုိက္တြင္ ေတြ႔ရမည္ျဖစ္သည္။
ဧရာ၀တီ
